کتاب الکترونیکی چیست؟ چگونه کتاب الکترونیکی بسازیم

امروزه با توجه به رشد تکنولوژی و علاقه مردم به استفاده بیشتر از لپ‌تاپ، تلفن همراه و تبلت بیشتر مردم علاقه پیدا کرده‌اند که به جای کتاب‌های کاغذی از کتاب‌های الکترونیکی یا همان ebook استفاده کنند، چر ا که استفاده از آن‌ها ساده‎تر است و همچنین کیفیت استفاده از آن‌ها نیز بالاتر است. ما در این مقاله قصد داریم به شما چگونگی ساخت کتاب الکترونیک را به شما آموزش دهیم. اما بهتر است بررسی کنیم علت محبوبیت کتاب‌های الکترونیکی چیست؟ البته به یاد داشته باشید که برخی از افراد کماکان به کتاب‌های کاغذی علاقه دارند و آن را با هیچ کتاب الکترونیکی عوض نمی‌کنند!

اگر شما به صنعت نشر کتاب علاقه مند می‌باشید باید به این نکته توجه داشته باشید که این صنعت بواسطه رشد تکنولوژی و همچنین کمبود منابع ( کمبود درخت و همچین کمبود سفید کنند کاغذ البته مورد آخر در ایران بیشتر است ) دچار چالش‌­های متفاوت زیادی می‌باشد و بهتر است که شما به صورت هوشمندانه از این شرایط به نفع خود استفاده کنید. البته این موضوع را نیز مدنظر قرار دهید که زمانی که یک چالش به وجود می‌آید معمولا بازار شما اندکی کوچک‌تر می‌شود و افراد معمولی از بازار شما حذف می‌شوند. در حال حاضر نیز استفاده از کتاب‌های الکترونیکی می‌تواند برای شما یک فرصت فوق العاده باشد. به یاد داشته باشید که طراحی و تولید کتاب الکترونیکی نیاز به خلاقیت فراوان دارد.

از طرفی افراد زیادی نیز می‌باشند که علاقه دارند آثار عملی، هنری و ادبی آن‌ها به صورت یونیک حفظ شود و حق کپی رایت آن نیز رعایت شود و همچنین آثار آن‌ها به صورت دیجیتال نشر پیدا کند. شما می‌توانید با قراردادهای منطقی با این افراد از این فرصت به دست آمده استفاده کنید و نیاز بازار را به سمت خود هدایت کنید. البته این نکته را نیز مدنظر قرار دهید که شما بواسطه استفاده از کتاب الکترونیکی می‌توانید کیفیت محتوای خود را به صورت قابل توجه‌ای افزایش دهید و از جزئیات مهمی که مدنظر شما است مانند تصاویر دیجیتال با کیفیت و یا لینک برخی از مطاب ارجاعی و… استفاده کنید و با ساده سازی برخی از امکانات به خوانندگان کتاب‌های الکترونیکی خود احساس خوبی بدهید. از طرفی این نکته را نیز به یاد داشته باشید که ساخت کتاب الکترونیکی کار سختی نیست و ما به شما بهترین و ساده‌ترین روش را آموزش خواهیم داد.

کتاب الکترونیک چیست؟

کتاب الکترونیک را امروزه به اسامی مختلفی از جمله « ebook – Electronic Book – Digital Book » می‌شناسند. اگر بخواهیم بسیار ساده روان یک تعریف جامع به شما منتقل کنیم. کتاب الکترونیک همان کتاب کاغذی است با این تفاوت که برای استفاده از آن باید از یک صفحه دیجیتال مانند ( ebook Reader ) و یا تلفن همراه و رایانه شخصی استفاده کرد.

البته این موضوع را به یاد داشته باشید، زمانی که اینترنت قدرت خود را تثبت کرد و همه به فکر استفاده‌های مختلف از آن بودند، رمز مطرح شدن در آن محتوا بود. و کتاب الکترونیک به دلیل کاربردهای فراوانی که در حوزه بازاریابی محتوا داشت مورد استقبال خوبی قرار گرفت و در نتیجه به صورت تساعدی رشد خوبی را تجربه کرد. در نهایت به این موضوع توجه داشته باشید که امروزه ساختن یک کتاب الکترونیک دارای جزئیات زیادی است و اگر به آن بی‌توجه باشید، ممکن است که بازخورد مناسبی را از کار خود دریافت نکنید.

آیا ساخت کتاب الکترونیک ضروری است؟

امروزه ساخت و ترویج فرهنگ استفاده از کتاب الکترونیک امری طبیعی و رو به گسترش است. ما در این بخش برای شما دلایلی را مطرح می­کنیم که به صورت عمیق‌تر به علت نیاز ما به کتاب الکترونیک پی ببرید.

1. صرفه جویی در مخارج

اگر بخواهیم برای شما یک لیل قانع کننده و جامع بیاوریم باید، بگوییم که شما بواسطه کتاب الکترونیک در هزینه‌‌های خود به صورت قابل توجه صرفه جویی خواهید کرد. زمانی که شما کتاب خود را به صورت کتاب الکترونیک منتشر می‌کنید، به این معنی است که شما هزینه چاپ محصول ندارید که می‌تواند مخارج شما را به صورت قابل توجه‌ای کاهش دهد.

1. به روز رسانی و ویرایش آسان

از دیگر مزایای استفاده از کتاب الکترونیک این است که شما ‌می‌توانید هر گونه تغیراتی که مدنظر شما است را در کتاب الکترونیک خود اعمال کند و در کوتاه‌ترین زمان ممکن آن را به روز رسانی کنید و نسخه جدید را با نسخه قبلی جایگزین کنید. در صورتی که شما برای کتاب‎های کاغذی بخواهید به روز رسانی و یا هرگونه ویرایشی را لحاظ کنید، نیاز به چاپ مجدد کتاب دارید.

1. صرفه جویی در زمان

از دیگر مزایای کتاب الکترونیک در این است که شما می‌توانید کتاب خود را در کوتاه‌ترین زمان ممکن پرده‌ برداری کنید و به دست خوانندگان خود برسانید، در صورتی که برای شما برای کتب کاغذی چنین امکانی را نخواهید داشت.

1. حفاظت از محیط زیست

زمانی که شما از کتاب الکترونیک استفاده می‌کنید به این منزله است که برای نشر و توزیع کتاب، دیگر درختی قطع نخواهد شد و در این صورت ما شرایط بسیار بهتری برای محیط زیست اطراف خود رقم خواهید زد.

1. محتوای با کیفیت

قطعا امکانات و جلوه‌های بصری که شما در استفاده از کتاب الکترونیک خواهید داشت در استفاده از کتب کاغذی نخواهید داشت و اگر شما بخواهید کتب خود را به صورت کاغذ گلاسه و کاغذ روغنی به چاپ برسانید، هزینه بسیار زیادی متحمل خواهید شد که قطعا مورد استقبال همه قرار نخواهد گرفت. در صورتی که شما در استفاده از کتاب الکترونیک چنین چالش‌هایی نخواهید داشت.

1. در دسترس بودن

زمانی که شما از کتاب الکترونیک استفاده می‌کنید، به این منزله است که شما می‌توانید از آن در هرجایی و در‌ موقعیتی استفاده کنید. در حالی که کتب کاغذی چنین ویژگی ندارند و از طرفی اگر شما برای یک پروژه تحقیقی نیز به چند کتاب به صورت همزمان نیاز داشته باشید، قطعا جابه‌جایی آن نیز برای شما معضل خواهد بود.

1. کسب درآمد منطقی و ساده‌تر

شما بواسطه کتاب الکترونیک می‌توانید به دلیل حذف هزینه چاپ محصول قیمت محصول خود را کاهش دهید و از طرفی می‌توانید یک کتاب را به صورت بی‌نهایت بار به فروش برسانید و به کسب درآمد بپردازید. و از طرفی شما می‌توانید با استفاده از فرمت درست تولید آن از محتوای خود نیاز حمایت کنید و کسی نمی‌تواند آن را کپی کند و یا به فروش برساند.

1. بواسطه آن می‌توانید بازاریابی محتوای قوی داشته باشید

همان‌طور که می‌دانید محتوا پادشاه است و اگر شما بتوانید محتوای خود را به صورت اصولی و منطقی رشد دهید می‌توانید در هر کسب و کاری موفق شوید. حال یکی از ابزارهای بازاریابی محتوا کتاب الکترونیک است که شما می‌توانید از این فرصت به صورت ویژه استفاده کنید. اگر شما درمورد بازاریابی محتوا اطلاعات کامل و صحیحی ندارید به شما توصیه می‌کنم که به بخش مقالات سایت برترآموز مراجعه کنید و از مقاله « همه چیز درباره‌ی بازاریابی محتوا » به صورت کاربردی و جامع استفاده کنید و اطلاعات خود را در این زمینه رشد دهید.

چگونه یک کتاب الکترونیکی بسازیم؟

شما برای ساخت یک کتاب الکترونیکی لازم است که مراحل زیر را انجام دهید.

1. موضوع را مشخص کنید

شما در گام اول باید موضوع خود را مشخص کنید و بدانید که قرار است در مورد چه چیزی بنویسید. سعی کنید موضوعی را انتخاب کنید که برای مخاطب شما جذاب باشد و از طرفی این موضوع نباید به گونه‌ای انتخاب شود که مانند برخی از موضوعات تبلیغات زرد باشد و صرفا سعی در گول زدن مخاطب داشته باشد.

1. برنامه ریزی کنید

شما باید برای نوشتن کتاب الکترونیکی خود یک برنامه ریزی مشخص داشته باشید تا بدانید که قرار است در مورد موضوع اصلی خود چه مطالبی را بنویسید و قرار است در چه مدت زمانی نوشتن کتاب خود را به پایان برسانید و از طرفی قرار است چه مدت زمانی صرف ویراستاری و طراحی کتاب شود.

1. فهرست آن را مشخص کنید

شما باید فهرست مطالب خود و همچنین سرفصل‌های مطالب خود را مشخص کنید و تمام سعی خود را به کار گیرید که به صورت مشخص مطالب پیشنهادی برای هر بخش را نیز از قبل دسته بندی و مشخص کنید.

1. متن کتاب را بنویسید

در این مراحل شما به نوشتن متن کتاب مشغول می‌شوید و در بازه‌های زمانی تعریف شده آن را به ویراستار خود تحویل می‎‍‌دهید و یا زمانی برای ویراستاری آن مشخص می‎کنید و خود این کار را انجام می‌دهید.

1. استفاده از المان‌های تصویری

شما در این بخش برای کتاب الکترونیکی خود از تصاویر که مرتبط با نوشته شما است مانند اینفوگرافی، عکس، نمودار، طرح‌های اختصاصی مربوط به متن شما و… استفاده می‌کنید. به یاد داشته باشید شما باید سعی کنید در این بخش با استفاده از محتوای تصویری جذاب به صورت هرچه بیشتر نظر مخاطب خود را به خود جلب کنید، چرا که شما در این مرحله از یکی از مهم‌ترین مزایای کتاب الکترونیکی استفاده می‌کنید.

1. هایلایت کنید

بهتر است که کتاب خود را بررسی کنید و بخش‌هایی از کتاب خود که در آن نقل قول و یا برخی از مطالب مهم استفاده شده است را به صورت هایلات و برجسته مشخص کنید. این کار می‌تواند به کیفیت محتوای تولید کتاب الکترونیکی شما کمک بسزایی داشته باشد.

1. تبدیل فرمت به PDF و یا ePUB

در این مرحله شما باید با توجه هدف نهایی خود یکی از دو فرمت یاد شده را انتخاب کنید. آیا تفاوت این دو فرمت را می‌دانید؟ به طور کلی شما با فرمت پی‌دی‌اف آشنایی دارید و می‌دانید که زمانی که می‌خواهند یک متن را به صورت یونیک و غیر قابل تغیر منتشر کنند از این فرمت استفاده می‎کنند. در این حالت متن شما می‌تواند عناصر تعاملی شما را بهتر به خوانند منتقل کند و این فرمت قابلیت استفاده در انواع تبلت، تلفن همراه و کتاب‌خوان را دارا می‎باشد.

فرمت EPUB که مخفف عبارت « Electronic Publication » می‌باشد به عنوان یک قالب انعطاف پذیرتر شناخته می‎شود. این موضوع به دلیل ‌قابلیت موزون کردن متن می‌باشد. منظور از موزون کردن متن این است که متن شما بر اساس دستگاهی که شما از آن استفاده می‎کنید، دارای اندازه متغیر می‎شود تا شما بیشترین لذت را مطالعه خود ببرید.

البته این موضوع لازم به ذکر است که شما برای ساخت کتاب الکترونیکی می‌توانید از فرمت‎‌های دیگری نیز استفاده کنید که مورد بحث این مقاله نمی‎باشد. اما اگر به طور کلی بخواهیم به این فرمت‎ها اشاره‎ای داشته باشیم باید فرمت‌های MOBI – ZAW – ODF – IBA را نام ببریم. این فرمت‌ها معمولا در موارد خاص استفاده می‌شوند.

1. استفاده از فرخوان عمل « Call To Action »

یکی از جذاب‎ترین مزایای استفاده از کتاب الکترونیکی این است که شما می‌توانید در ساخت آن‎ها از فراخوان عمل مناسب استفاده کنید و به خواننده احساس مناسب جذابی القا کنید. اگر شما با خواص و یا نحوه استفاده از کال تو اکشن آشنایی ندارید به شما پیشنهاد می‎دهم که از مقاله « فراخوان عمل یا Call To Action چیست؟ » در بخش مقالات سایت برترآموز استفاده کنید.

1. مشخص کردن نحوه انتشار کتاب الکترونیکی خود

در مرحله آخر شما باید با توجه به نیاز خود برای انتشار کتاب الکترونیکی خود برنامه ریزی کنید. اگر شما قصد بازاریابی محتوا به وسیله کتاب الکترونیکی خود را دارید، می‌توانید برای آن یک صفحه فرود جذاب طراحی کنید و آن را با کاربران خود به اشتراک بگذارید و از طرفی در محتوای تبلیغاتی خود نیز از آن استفاده کنید.

اما اگر شما قصد فروش کتاب خود را دارید می‌توانید با فروشگاه‌های کتاب الکترونیکی وارد مذاکره شوید و کتاب خود را از طریق آن‌ها به فروش برسانید. البته این نکته را نیز به شما یادآور می‌شویم که معمولا فروشگاه‎های کتاب الکترونیکی قوانین خاص خود برای نشر کتاب الکترونیکی را دارند که باید به آن‌ها واقف باشید. به عنوان مثال آن‌ها از شما درخواست می‌کنند که فرمت کتاب شما حتما EPUB باشد.

نکات تکمیلی درباره ‎ی کتاب الکترونیکی و ساخت کتاب الکترونیکی

شما تا این قسمت مقاله خود به طور کلی با مفاهیم کتاب الکترونیکی و نحوه ساخت آن آشنا شدید ما در این بخش به شما نکاتی را یادآور می‌شویم که بواسطه عمل به آن می‌توانید تجربه لذت بخش‌تری از مطالعه و یا ساخت کتاب الکترونیکی داشته باشید.

1. ویژگی ساخت کتاب الکترونیکی با هدف بازاریابی محتوا

زمانی که شما قصد ساخت کتاب الکترونیکی دارید این موضوع اهمیت پیدا می‌کند که شما برای چه هدفی قرار است که کتاب الکترونیکی خود را بسازید. اگر شما قرار است که کتاب خود را با هدف بازاریابی محتوا تولید کنید، باید تمام تلاش خود را به کار گیرید که در سرتاسر کتاب الکترونیکی خود از کال تو اکشن مناسب استفاده کنید. از طرفی نیز این موضوع را به یاد داشته باشید که شما باید محتوای خود را صورت خلاصه و کوتاه همراه با جذابیت‌های بصری طراحی و تولید کنید.

و در نهایت به این موضوع را مدنظر قرار دهید که کتاب‌های الکترونیکی با هدف بازاریابی محتوا معمولا تا انتها مطالعه نمی‌شوند، در نتیجه شما باید تمام تلاش خود را به کار گیرید تا مهم‌ترین مطالب خود را در چند صفحه اول قرار دهید. در این صورت بازدهی کتاب شما به صورت قابل ملاحضه‌ای افزایش پیدا می‌کند.

1. تبلیغات جذاب داشته باشید

زمانی که شما محتوایی تولید می‌کنید که مناسب برای فضای آنلاین است، در نتیجه باید تمام تلاش خود را به کار گیرید تا بهترین شکل ممکن آن را تبلیغ کنید برای این منظور می‌توانید از روش‌هایی که در ادامه خدمت شما عرض می‌کنیم، استفاده کنید.

3. ایمیل مارکتینگ داشته باشید

شما می‌توانید کتاب الکترونیکی خود را بواسطه خدمات ایمیل مارکتینگ برای مخاطبین هدف خود ارسال کنید و از آن‌ها بخواهید که در تبلیغات این کتاب به شما یاری دهند و یا اگر نظر و نقدی به کتاب شما دارند، آن را با شما به اشتراک بگذارند. این کار به دیده شدن کتاب الکترونیکی شما کمک بسزایی خواهد کرد.

4. از شبکه‌های اجتماعی استفاده کنید

با توجه به ماهیت کتاب شما می‌توانید در شبکه‌های اجتماعی از اینفلوئنسرهای مرتبط استفاده کنید و کتاب خود را تبلیغ کنید. برای تبلیغات بهتر و بازدهی بیشتر باید با اصول دیجیتال مارکتینگ آشنا شوید. به همین دلیل توصیه می کنیم آموزش دیجیتال مارکتینگ را از دست ندهید. از طرفی شما می‌توانید بخش‌هایی از کتاب خود را تحت عنوان برداشتی از کتاب به عنوان هدیه به آن‌ها منتقل کنید. به عنوان مثال زمانی که یک کتاب مهم رونمایی می‌شود معمولا بخش‌هایی از آن تحت عنوان خلاصه کتاب به مدعوین و دوستاران این کتاب هدیه داده می‌شود و در نهایت از آن‌ها در خواست می‌شود که کتاب را از مسیرهای تعریفی خریداری کنند.

5. به طراحی کتاب الکترونیکی خود اهمیت بدهید

مهم نیست که قصد شما از نشر این کتاب الکترونیکی چیست، اگر شما قصد بازاریابی محتوا داشته باشید و یا اگر شما قصد فروش یک کتاب علمی را داشته باشید. در هر صورت باید تمام تلاش خود را به کار گیرید تا با یک طراحی جذاب نظر مخاطب را به خود جلب کنید. به یاد داشته باشید که یکی از مهم‌ترین مزایای استفاده از کتاب الکترونیکی طراحی خاص و جذاب است. شما می‌توانید برای سادگی کار خود با یک طراح گرافیست وارد همکاری شوید و قالب کتاب الکترونیکی خود و همچنین طراحی بخش‌های از کتاب خود را او بسپارید و با این کار جذابیت بصری کتاب الکترونیکی خود را به صورت قابل ملاحظه‌ای افزایش دهید. شما به هر میزان که روی این بخش تمرکز بیشتری داشته باشید. به این معنی است که شما می‌توانید فروش بیشتر و بازخورد مناسب‌تری از کار خود دریافت کنید.

6. کتاب الکترونیکی شما برند شما است

با توجه به مطالبی که تا این قسمت به شما گفته شده است. زمانی که شما یک کتاب الکترونیکی طراحی و تولید می‌کنید. قطعا نظر مخاطبان را به خود جلب خواهد کرد و برای دنبال کردن شما و یا واگذاری پروژه‌هایی با شما در ارتباط خواهند بود. از این رو باید تمام تلاش خود را به کار گیرید تا از کتاب الکترونیکی خود مانند یک ابزار بهینه دیجیتال مارکتینگ استفاده کنید. در ادامه برای جذابیت بیشتر کتاب الکترونیکی به موارد زیر دقت کنید.

1. برای کتاب خود از لوگوی شخصی خود استفاده کنید و در دیگر آثار خود نیز این موضوع را تکرار کنید. لوگوی شخصی شما بهتر است که لوگوی جذاب با طراحی شخصی باشد.
2. نام برند خود، اطلاعات تماس و آدرس شبکه‌های اجتماعی خود را در آن قرار دهید.
3. سعی کنید از یک رنگ سازمانی ثابت و متناسب استفاده کنید.
4. در کتاب الکترونیکی خود بهتر است از عکس خود و همچنین یک بیوگرافی کوتاه از خود استفاده کنید.
5. با استفاده از کال تو اکشن مناسب او را به سایت خود منتقل کنید، تا مخاطب شما بتواند از دیگر آثار شما نیز استفاده کند.
6. برای تبلیغات کتاب الکترونیکی خود سرمایه گذاری کنید و آن را بهترین شکل ممکن پرزنت کنید.
7. می‌توانید برای معرفی بهتر کتاب خود از محتوای ویدویی استفاده کنید و آن را در شبکه­‌های اجتماعی و آپارت و یوتیوب استفاده کنید.
8. شما باید به عنوان اولین نفر به کتاب الکترونیکی خود ایمان داشته باشید و تمام تلاش خود را به کار گیرید تا متن کتاب شما از کیفیت بالایی برخوردار باشد. شما باید در زمان نگارش آن تمام توان خود را به کار گیرید تا یک اثر یونیک و محصر به فرد تولید کنید.

سخن پایانی

ما در این مقاله به صورت کاربردی و جامع با شما راجب کتاب الکترونیکی و چگونگی ساختن آن اطلاعات مهمی را به شما عرضه کردیم. به یاد داشته باشید که شما می‌توانید از این فرصت به وجود آمده در عصر حاضر برای اهداف تبلیغاتی، اهداف برندینگ و اهداف تجاری استفاده کنید. این نوع دیدگاه شما به کتاب الکترونیکی است که می‌تواند برای شما چه نتایج داشته باشد. در نهایت به این موضوع توجه داشته باشید که شما برای ساخت این نوع کتاب خود باید از بهترین محتوا متنی استفاده کنید. ما در این مقاله به شما راهکارهایی به جهت بازاریابی بهتر محصول پیشنهاد دادیم، اما مهم‌ترین رکن برای شما استفاده از محتوا متنی جذاب است به نحوی که مخاطب شما با خواندن چند خط از کتاب الکترونیکی شما نتواند آن را رها کند.

نویسنده : امیر شادان پور

امیر شادان پور فعال بازار مالی، پژوهشگر حوزه سئو و علاقه مند به تولید محتوای کاربردی، علاقه مند به حوزه تکنولوژی و دیجیتال مارکتینگ